Vitamin C là gì?
Axit ascoricic là một loại vitamin (vitamin C) chỉ dành cho một số loài hạn chế: con người và các loài linh trưởng khác, dơi, chuột lang, và một số loài chim và cá. Ở các loài khác, axit ascorbic không phải là vitamin, nhưng là chất trung gian trong quá trình dị hóa axit glucuronic. Trong những loài này, ascorbate là một loại vitamin thiếu enzyme gulonolactone oxyase và đóng vai trò chuyển hóa axit glucuronic. Axit ascoricic có chức năng như một chất chống oxy hóa bẫy gốc tương đối không đặc hiệu và cũng làm giảm gốc tocopheroxyl được hình thành do quá trình oxy hóa vitamin E. Nó có chức năng chuyển hóa đặc biệt là coenzyme oxy hóa khử đối với dopamine -hydroxylase và peptidyl glycine hydroxylase. duy trì sắt của hydroxylase phụ thuộc 2-oxoglutarate ở trạng thái khử
Hấp thụ, vận chuyển, lưu trữ.
Ở những loài mà ascorbate không phải là vitamin, sự hấp thụ ở ruột là thụ động, trong khi ở người và chuột lang có sự vận chuyển vitamin phụ thuộc vào chất dẫn truyền sodium vào màng viền bàn chải(ở ruột), với cơ chế độc lập với natri ở màng đáy. Dehydroascorbate được hấp thụ thụ động trong niêm mạc ruột và được khử thành ascorbate trước khi vận chuyển qua màng đáy. Khi uống tới 100mg mỗi ngày, 80 lượng95% ascorbate trong chế độ ăn uống được hấp thụ, giảm từ 50% liều 1g xuống 25% liều 6g và 16% liều 12g
Chất ascorbate không được hấp thụ là chất nền cho sự trao đổi chất của vi khuẩn đường ruột . Chất hấp thu và dehydroascorbate lưu thông trong máu cả trong dung dịch tự do và liên kết với albumin. Khoảng 5% vitamin C huyết tương thường ở dạng dehydroascorbate . Ascorbate xâm nhập vào tế bào bằng chất dẫn truyền sodium.
Ở người bệnh tiểu đường, sự hấp thu mô của dehydroascorbate bị suy giảm do sự cạnh tranh của glucose và có thể có sự thiếu hụt chức năng của vitamin C mặc dù lượng hấp thụ rõ ràng ko nhỏ.
Khoảng 70?% ascorbate sinh ra trong máu là trong huyết tương và hồng cầu (không tập trung vitamin từ huyết tương). Phần còn lại là trong các tế bào bạch cầu, có khả năng tập trung ascorbate rõ rệt; bạch cầu đơn nhân đạt được nồng độ 80 lần, tiểu cầu 40 lần và bạch cầu hạt 25 lần, so với nồng độ trong huyết tương
Không có cơ quan lưu trữ cụ thể cho ascorbate ngoài bạch cầu (chiếm 10% tổng lượng ascorbate trong máu) các mô duy nhất cho thấy nồng độ vitamin C đáng kể là tuyến thượng thận và tuyến yên . Mặc dù nồng độ ascorbate trong cơ tương đối thấp, nhưng cơ xương lại chiếm phần lớn ascorbate của cơ thể 5–8.5mmol (900–1500mg).
Trao đổi chất và bài tiết
Cả ascorbate và dehydroascorbate đều được lọc tại cầu thận, sau đó được tái hấp thu bằng cách khuếch tán thuận lợi. Khi lọc cầu thận vượt quá khả năng của các hệ thống vận chuyển, ở nồng độ ascorbate trong huyết tương trên khoảng 85mmol / l, vitamin được bài tiết qua nước tiểu theo tỷ lệ thuận với lượng ăn vào. Khoảng 25% lượng ascorbate ăn vào được bài tiết dưới dạng oxalate; điều này sẽ chiếm khoảng 40% tổng lượng bài tiết nước tiểu của oxalate. Tuy nhiên, không có con đường trao đổi chất nào được biết đến để tổng hợp oxalate từ ascorbate, và có khả năng là tất cả hoặc hầu hết oxalate được tìm thấy trong nước tiểu sau khi nạp liều ascorbate được hình thành một cách bất thường, sau khi nước tiểu được thu thập. Ngay cả ở những người có nguy cơ hình thành sỏi thận oxalate, không chắc là việc sử dụng ascorbate bình thường hay cao gây ra bất kỳ nguy hiểm bổ sung nào
Chức năng trao đổi chất của Vitamin C (axit ascoricic)
Axit ascoricic có vai trò cụ thể và được xác định rõ trong hai loại enzyme: hydroxylase chứa đồng và hydroxylase chứa 2-oxoglutarate, chứa sắt. Nó cũng làm tăng hoạt động của một số enzyme khác trong ống nghiệm Một hành động giảm không đặc hiệu hơn là phản ánh chức năng trao đổi chất của vitamin. Ngoài ra, axit ascorbic có một số tác dụng ít đặc hiệu hơn do hoạt động của nó như là một chất khử và chất khử gốc oxy. Cũng có bằng chứng cho thấy ascorbate có vai trò trong việc điều chỉnh sự biểu hiện của protein mô liên kết (và một số loại khác); cơ chế hoạt động của nó là không rõ.
Nhu cầu Vitamin C(axit ascoricic)
Có những khác biệt đáng kể giữa giữa các số liệu công bố bởi các cơ quan quốc gia và quốc tế khác nhau. Tùy thuộc vào các tiêu chí được lựa chọn về tính thỏa đáng và các giả định được đưa ra trong việc diễn giải các kết quả thử nghiệm, nhưng lời khuyên là từ 30 đến 100mg / ngày. Các nghiên cứu về việc sử dụng vitamin C liên quan đến giảm nguy cơ ung thư và bệnh tim mạch cho thấy nhu cầu trung bình là 90 – 100mg / ngày và lượng tham chiếu là 120mg / ngày
Cần tiêu thụ tối thiểu bao nhiêu?
Lượng vitamin C tối thiểu cần tiêu thụ đã được thiết lập vào những năm 1940 trong một nghiên cứu về sự suy giảm / phục hồi, cho thấy rằng một lượng dưới 10mg mỗi ngày là đủ để ngăn ngừa sự phát triển của bệnh scurvy hoặc để chữa các dấu hiệu lâm sàng. Ở mức độ này, việc chữa lành vết thương bị suy giảm, và việc chữa lành vết thương tối ưu đòi hỏi một lượng trung bình 20mg mỗi ngày. Cho phép điều chỉnh tùy vào từng cá nhân, nhưng con số khuyến nghị là 30mg/ ngày, cũng là con số được công bố của Vương quốc Anh cho đến năm 1991 và con số WHO / FAO cho đến năm 2001.
Xác định lượng vitamin C cần tiêu thụ từ việc đo nồng độ trong huyết tương và bạch cầu của chất hấp thu
Nồng độ Vitamin C trong huyết tương cho thấy mối quan hệ sigmoidal với lượng ăn vào. Dưới khoảng 30mg / ngày, nó cực kỳ thấp và không phản ánh việc tăng lượng ăn vào bất kỳ mức độ đáng kể nào. Khi lượng tiêu thụ tăng lên trên 30mg / ngày, nồng độ trong huyết tương bắt đầu tăng mạnh, đạt đến mức giữa 70 và 100mg/ngày, khi đạt đến ngưỡng thận và vitamin được bài tiết theo định lượng khi tăng đầu vào. Điểm tại đó nồng độ trong huyết tương tăng ít nhiều theo tuyến tính với việc tăng lượng tiêu thụ thể hiện trạng thái dự trữ đầy đủ và ascorbate có sẵn để chuyển giữa các mô. Điều này tương ứng với lượng tiêu thụ 40mg / ngày và là cơ sở của các số liệu của Vương quốc Anh, EU và FAO. Ở mức độ này, tổng lượng cơ thể là khoảng 5,1mmol (900mg). Người ta đã lập luận rằng việc đặt ra các yêu cầu và lượng tham chiếu trên cơ sở phần dốc của đường cong sigmoidal là không mong muốn, và một điểm thích hợp hơn sẽ là lượng tiêu thụ trong đó nồng độ trong huyết tương đạt đến một bình nguyên, với mức tiêu thụ khoảng 100 -200mg /ngày.
Các tham chiếu của Hoa Kỳ / Canada là 75mg đối với phụ nữ và 90mg đối với nam giới dựa trên các nghiên cứu về độ bão hòa bạch cầu trong các nghiên cứu về sự suy giảm / phục hồi.
Có nên thường xuyên bổ sung vitamin C? Vitamin C có ngăn ngừa và điều trị cảm lạnh thông thường?
Một số nghiên cứu đã báo cáo tình trạng ascorbate thấp ở bệnh nhân ung thư ác tính(di căn) có lẽ là một phát hiện không có gì đáng ngạc nhiên ở những bệnh nhân bị bệnh nặng. Một nghiên cứu đã đề xuất, trên cơ sở một thử nghiệm mở không kiểm soát, 10g liều vitamin C hàng ngày dẫn đến tăng tỷ lệ sống. Các nghiên cứu có kiểm soát đã không chứng minh được bất kỳ tác dụng có lợi nào của axit ascorbic liều cao trong điều trị ung thư. Liều cao của ascorbate được khuyến cáo phổ biến để phòng ngừa và điều trị cảm lạnh thông thường. Bằng chứng từ các thử nghiệm kiểm soát là không thuyết phục, và phân tích tổng hợp cho thấy không có bằng chứng nào về tác dụng bảo vệ chống lại tỷ lệ mắc bệnh cảm lạnh. Tuy nhiên, có bằng chứng nhất quán về tác dụng có lợi trong việc giảm mức độ nghiêm trọng và thời gian của các triệu chứng. Điều này có thể là do các hoạt động chống oxy hóa của ascorbate chống lại các tác nhân oxy hóa được sản xuất và giải phóng từ các phagocytes được kích hoạt và do đó làm giảm phản ứng viêm. Mặc dù không có bằng chứng nào cho thấy việc bổ sung vitamin C cao dẫn đến tăng quá trình dị hóa cholesterol, nhưng có bằng chứng cho thấy monodehydroascorbate ức chế hydroxymethylglutaryl CoA reductase, dẫn đến giảm tổng hợp cholesterol và lượng ascorbate cao có thể có tác dụng hạ đường huyết. Có bằng chứng hạn chế về lợi ích của việc bổ sung vitamin C cao trong việc giảm tỷ lệ đột quỵ, nhưng bằng chứng không nhất quán liên quan đến bệnh tim mạch vành. Bất kể việc sử dụng ascorbate cao hay không có bất kỳ tác dụng có lợi nào, một số lượng lớn người thường có thói quen bổ sung vitamin C từ 1 đến 5g mỗi ngày. Có rất ít bằng chứng về bất kỳ độc tính đáng kể nào từ các loại thuốc này. Một khi nồng độ ascorbate trong huyết tương đạt đến ngưỡng thận, nó sẽ được bài tiết ít nhiều theo định lượng khi tăng lượng ăn vào.
Công cụ tính lượng vitamin C dựa vào một số loại thực phẩm thông dụng
Bảng Recommended Dietary Allowances (RDAs) của Dietary Reference Intakes (DRIs) phát triển bởi Food and Nutrition Board (FNB)
Xem thêm các bài viết liên quan về các chất vi lượng, hoặc chủ đề dinh dưỡng nói chung
Nguồn:
Basu TK and Schorah CI (1981) Vitamin C in Health and Disease. p. 160. London: Croom Helm. Bender DA (2003) Ascorbic acid (vitamin C). In: Nutritional Biochemistry of the Vitamins, 2nd edn., pp. 357–384. New York: Cambridge University Press. Benzie IF (1999) Vitamin C: Prospective functional markers for defining optimal nutritional status. Proceedings of the Nutrition Society 58: 469–476. Chatterjee IB (1978) Ascorbic acid metabolism. World Review of Nutrition and Dietetics 30: 69–87. Englard S and Seifter S (1986) The biochemical functions of ascorbic acid. Annual Review of Nutrition 6: 365–406. Ginter E (1978) Marginal vitamin C deficiency, lipid metabolism and atherogenesis. Advances in Lipid Research 16: 167–220. Rivers JM (1987) Safety of high-level vitamin C ingestion. Annals of the New York Academy of Sciences 498: 445–451. Sato P and Udenfriend S (1978) Studies on vitamin C related to the genetic basis of scurvy. Vitamins and Hormones 36: 33–52. Sauberlich HE (1994) Pharmacology of vitamin C. Annual Review of Nutrition 14: 371–391. Smirnoff N (2000) Ascorbic acid: Metabolism and functions of a multi-facetted molecule. Current Opinion in Plant Biology 3: 229–235.
Tham khảo: https://en.wikipedia.org/wiki/Vitamin_C
Xem thêm các bài viết liên quan:
