Detox là gì?
Detox là một quá trình hoặc khoảng thời gian trong đó người ta kiêng hoặc loại bỏ cơ thể các chất độc hại hoặc không lành mạnh, giải độc.
Detox là dạng ăn kiêng phổ biến và cũng gây tranh cãi. Cụ thể là các loại nước uống giải độc, thanh lọc cơ thể xuất hiện gần đây. Chúng được bán với giá thành không hề rẻ và đi kèm với những lời quảng cáo giúp giảm bớt cân nặng, giải độc, thanh lọc cơ thể. Các sản phẩm này đi kèm với các dẫn chứng khoa học dường như ủng hộ với họ rằng các sản phẩm của họ sẽ giúp bạn đạt được cơ thể như mong muốn, vậy điều này chính xác đến mức nào? Liệu các sản phẩm này có giúp bạn cải thiện sức khỏe, cũng như giảm cân?
Các dạng chế độ ăn detox
Cũng như những thứ khác trong ngành công nghiệp thể hình, không thể có một dạng chế độ ăn detox nào có thể phù hợp với tất cả mọi người. Các chiến lược ăn kiêng khác nhau sẽ đi kèm với các thực phẩm bổ sung khác nhau. Dưới đây là một vài dạng detox phổ biến đang được quảng cáo trên internet:
Nước detox trái cây
Dạng nước detox giải độc, thanh lọc cơ thể phổ biến nhất là nước trái cây hoặc các loại nước có pha chế khác. Sử dụng các loại nước này làm giới hạn lượng calories nạp vào của bạn vì bạn chỉ hấp thu mỗi nó trong vài ngày. Thông thường, các chế độ ăn kiêng cũng có các dạng nước như nước detox (dạng kết hợp giữa trái cây và củ quả) mà chúng ta uống trong các bữa ăn hàng ngày. Tuy nhiên, dạng nước detox này yêu cầu bạn không được sử dung gì ngoại trừ hỗn hợp trà bao gồm syrup táo, nước chanh…
Và kể cả có là loại đồ uống nào đi nữa, chúng đều có điểm chung là bạn không thể ăn các dạng thức ăn thông thường trong suôt giai đoạn ăn kiêng. Thay vào đó, bạn sẽ mua các loại nước trái cây/ hoặc bộ dụng cụ đặc biệt để làm ra các loại nước detox của riêng bạn. Và điều này, dĩ nhiên chỉ làm giàu cho các công ty buôn bán detox mà thôi.
Detox dạng “thực phẩm sạch”
Thay vì giới hạn việc bạn chỉ được uống các loại nước trái cây, phương pháp detox này còn hạn chế bạn – chỉ được ăn các loại thực phẩm “sạch”. Các loại thực phẩm “sạch” phổ biến thường thấy là trái cây hữu cơ, rau củ, các loại hạt, các loại thịt không có kháng sinh, không có hormone. Tuy nhiên, xuất hiện nhiều biến thể khác nhau có thể làm hạn chế các thực phẩm nhất định. Dang ăn kiêng này kéo dài đến vài tuần thay vì chỉ vài ngày.
Detox giải độc ruột (colon detox)
Colon detox cũng rất phổ biến hiện nay. Nhưng đây thực sự không phải là một dạng diet.
Dạng detox này sẽ tạp trung vào các sản phẩm, hoặc các thực phẩm bổ sung có tác dụng làm sạch đường tiêu hóa của bạn. Các sản phẩm này thường xuất hiện dưới dạng trà đặc biệt, hoặc thậm chí là các sản phẩm nhuận tràng nhằm giúp bạn loại bỏ bất kì chất thải tích tụ nào trong ruột. Các sản phẩm giải độc này thường ít tốn kém nhât và ít hạn chế nhất các loại thức ăn mà bạn được phép ăn (khác với hai dạng trên). Dù vậy chúng không hề tốt cho ruột của bạn.
Detox giải độc?
Nhiều loại nước trái cây và thưc phẩm bổ sung được cho rằng có tác dụng giải độc vì chúng chứa một hoặc một vài thành phần có chức năng giải độc. Thông thường, họ sẽ sử dụng một hoặc hai thành phần đã được chứng minh có đặc tính tăng cường sức khỏe. Ví dụ, curcumin (thành phần có trong nghệ), tỏi … đã được chứng minh là có tác dụng giải độc gan, giảm viêm. Dù vậy, những công ty bán các sản phẩm này thường sử dụng các thủ thuật trên bao bì của họ, tạo ấn tượng rằng các sản phẩm của họ có các thành phần độc quyền tăng cường giải độc. Trên thực tế, chỉ có một vài thành phần nhất định là có tác dụng, và hơn nữatác dụng của chúng lên cơ thể có thể phụ thuộc vào liều lượng cũng như lối sống.
Môt yếu tố phổ biến khác xoay quanh các dạng diet detox đó là sử dụng các thực phẩm bổ sung có hàm lượng chất xơ cao, hoặc thuốc nhuân tràng, để giúp hỗ trợ sức khỏe. Chất xơ hiển nhiên là môt phần thiết yếu của một chế độ ăn vì nhiều lý do bao gồm cả chức năng loại bỏ các chất độc hại trong đường tiêu hóa. Tuy nhiên, việc sử dụng chất xơ trong các thực phẩm bổ sung để cải thiện sử khỏe là không cần thiết. Nếu ăn đủ chất xơ từ trái cây, hoặc rau củ hằng ngày, bạn đã hoàn toàn cung cấp đủ cho cơ thể, thậm chí là hấp thụ thêm được kha khá các loại vitamin mà các thực phẩm bổ sung không có.
Và cuối cùng, các chế độ detox này thường đi kèm với thực phẩm “sạch”, hoặc loại bỏ các thực phẩm dạng rắn hoàn toàn. Mặc dù các loại nước trái cây, hay thực phẩm “sạch” vẫn hoàn toàn có thể làm cho bạn thừa calo, nhưng thực tế bạn sẽ thâm hụt calo hơn thay vì thừa calo với những chế độ ăn này. Các tài liệu cũng đã chứng minh rằng việc hạn chế calo có thể điều tiết quá trình giải độc gan và ruột. Vậy nên về cơ bản đặc tính giải độc bắt nguồn từ việc hạn chế calo nạp vào, chứ không đến từ các sản phẩm như trên.
Detox giảm cân?
Detox hoặc nhịn ăn có thể giúp bạn giảm cân vì lượng calories thâm hụt (calo in < calo out), nhưng khó duy trì theo thời gian. Detox hoặc nhịn ăn có thể giúp bạn giảm cân ban đầu. Bất cứ khi nào bạn loại bỏ hoặc giảm bớt một số nguyên tố đa lượng khỏi chế độ ăn uống của mình, bạn sẽ có thể giảm cân. Nhưng sau khi detox hoặc nhịn ăn kết thúc, bạn có thể tăng cân trở lại.
Kết luận
Các loại nước detox, hay các phương pháp ăn kiên detox thực sư có một số cơ sở khoa học về mặt giải độc, nhưng các thành phần mà các công ty bán cho chúng ta thường bị thiếu, hoặc chứa các thành phần vô dụng. Ngoài ra, sử dụng các loại nước detox hay thực phẩm “sạch” chỉ là một dạng chiến lược, bản chất cũng chỉ là để hạn chế calo nạp vào. Sự thâm hụt calo sẽ giúp thúc đẩy giải độc trong cơ thể, nhưng không cần thiết phải làm điều này thông qua việc sử dung các loại nước detox, chỉ cần đảm bảo một chế độ ăn đa dạng, đảm bảo macro, thâm hụt calo và tập luyện thể thao là đủ.
Nguồn: https://www.biolayne.com/articles/nutrition/do-detox-diets-really-work/